Karkamış Kazıları: Arkeoloji, Casusluk ve Emperyalizmin Kesişim Noktası
Karkamış’taki kazılarda çekilen ve T. E. Lawrence ile Leonard Woolley’nin yer aldığı fotoğraf, arkeoloji ve istihbaratın iç içe geçtiği bir dönemi yansıtmaktadır. 1913 yılında çekilen bu fotoğrafta, sol tarafta ünlü İngiliz casusu T. E. Lawrence, sağ tarafta ise arkeolog Leonard Woolley görülmektedir. 
T. E. Lawrence, daha çok “Arabistanlı Lawrence” olarak tanınır ve I. Dünya Savaşı sırasında Orta Doğu’daki faaliyetleriyle bilinir. Ancak savaş öncesinde, 1910-1914 yılları arasında Karkamış’ta British Museum adına yürütülen arkeolojik kazılarda Leonard Woolley ile birlikte çalışmıştır. Bu dönemde, arkeolojik çalışmaların yanı sıra bölgenin stratejik önemi nedeniyle istihbarat faaliyetlerinde de bulunmuşlardır. 
Mustafa Kemal Atatürk, genç Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında, Anadolu’nun kadim medeniyetlerine büyük önem vermiş ve Türk Tarih Tezi’ni geliştirmiştir. Bu tez, Türk milletinin tarihinin ve kültürel mirasının derinliğini vurgulayarak, Batı merkezli tarih anlayışına bir alternatif sunmayı amaçlamıştır. Atatürk’ün Hitit ve Sümer tarihine olan ilgisi, Anadolu’daki Türk varlığının köklü geçmişini ortaya koyma çabasının bir parçasıdır. 
Karkamış’taki kazılar, sadece arkeolojik keşifler açısından değil, aynı zamanda dönemin emperyalist politikalarının bir yansıması olarak da değerlendirilebilir. Arkeologların aynı zamanda casus olarak faaliyet göstermesi, arkeolojinin siyasi ve askeri amaçlarla nasıl kullanıldığını göstermektedir. Bu bağlamda, Atatürk’ün Türk Tarih Tezi ve arkeolojiye verdiği önem, ulusal kimliğin inşasında ve emperyalist tarih anlayışına karşı bir duruş sergilemede kritik bir rol oynamıştır.
Sonuç olarak, Karkamış’taki kazılarda çekilen bu fotoğraf, arkeoloji, istihbarat ve emperyalist politikaların kesişimini göstermesi açısından ibretlik bir belge niteliğindedir. Atatürk’ün tarih ve arkeolojiye verdiği önem ise, ulusal bilincin güçlendirilmesi ve bağımsız bir tarih yazımı oluşturma çabasının bir yansımasıdır.
Hashtag önerileri:
#Karkamış #TarihTezi #Hititler #Arkeoloji #Emperyalizm #TETarih #Atatürk #TürkTarihTezi
