Orkaların İnsan Konuşmasını Taklit Etmesi Korkutuyor ve Hayran Bırakıyor**
Bir dinleyici, duyduğu sesi “biraz şeytani” olarak tanımladı.
Katil balinalar, sadece yunus ailesinin en büyük üyeleri değil, aynı zamanda dünyanın en güçlü deniz avcılarından biri olarak da tanınıyor. Ancak konuşabildiklerini biliyor muydunuz?
National Geographic’e göre, dişli balinalar zamanla günde 40 mil yüzebilecek şekilde evrimleştiler, karada avlanabiliyorlar ve deniz memelileri arasında en büyük beyne sahipler. Fakat orkalara dair pek bilinmeyen bir gerçek var: Temel insan kelimelerini taklit edebiliyorlar.
2018 yılında yayımlanan bir araştırmada, orcaların insan konuşmasını taklit edebildiği kaydedildi. Bu kayıtları dinleyebilirsiniz, ancak uyaralım: Sesler oldukça ürpertici.
**Araştırma ve Bulgular**
Bu çalışma, Almanya, İspanya, Birleşik Krallık ve Şili’den uzmanların katkısıyla *Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences* adlı dergide yayımlandı. Araştırmacılar, orcaların alışık olmadıkları sesleri ne kadar esnek bir şekilde taklit edebileceğini görmek istediler.
Araştırmanın ortak yazarlarından St Andrews Üniversitesi’nde evrimsel zihin kökenleri profesörü Josep Call, şunları söyledi:
“Orkaların repertuarında olmayan bir şeyle onları teste tabi tutmanın ikna edici olacağını düşündük. Bu durumda ‘merhaba’ gibi bir kelime, doğal olarak bir orkadan duymayı bekleyeceğimiz bir şey değil.”
Araştırma ekibi, ilk olarak 14 yaşındaki bir orka olan Wikie’yi, üç yaşındaki yavrusunun çıkardığı üç tanıdık orka sesini taklit etmesi için eğitti. Daha sonra Wikie’ye daha önce hiç duymadığı beş orka sesi dinletildi.
Son aşamada ise, Wikie’ye bir insan tarafından çıkarılan üç orka sesi ve ardından altı insan sesi dinletildi. Bu sesler arasında “hello” (merhaba), “Amy”, “ah ha”, “one, two” (bir, iki) ve “bye bye” (hoşça kal) gibi kelimeler yer aldı.
**Orkaların Etkileyici Taklit Yeteneği**
Wikie’nin verdiği tepkiler incelendiğinde, orkanın bu sesleri hızla taklit edebildiği ve hatta iki insan sesini ilk denemede başarıyla taklit ettiği görüldü. Kayıtlarda, Wikie’nin insan seslerini taklit etme çabaları duyulabiliyor. Bazı denemeler ürpertici bir gobline aitmiş gibi gelse de, bazıları şaşırtıcı derecede doğruydu.
Kayıtları dinleyen insanlar, sesler karşısında hem hayranlıklarını hem de korkularını dile getirdiler. Bir dinleyici, “Merhaba, şeytani gibi geldi,” yorumunu yaparken, bir diğeri “Tamam, ikinci merhaba biraz şeytaniydi. Bu gerçekten bir orka mı yoksa bir hayalet kutusu aracılığıyla konuşan şeytan mı? LOL. Hem komik hem korkunç! Günüm şenlendi, gülmekten ölüyorum,” dedi.
Ancak bu sesler ne kadar ürkütücü olsa da, bazı dinleyiciler balinaların insanları taklit etme yeteneğini harika buldu. Bir yorumcu, “Bu beni duygulandırıyor; böyle harika yaratıklarla dolu güzel bir dünyada yaşadığımız için şanslıyız,” diye yazdı.
**Taklit ve Öğrenme Kapasiteleri**
Wikie’nin “hello” kelimesini sonraki denemelerde yüzde 50’den fazla başarı oranıyla doğru üretmesi, orcaların sesleri vokal taklit yoluyla öğrenebildiğine dair ilk kanıtları sundu. Bu durum, vahşi doğada orka grupları arasında gözlemlenen lehçelerin temeli olabileceği fikrini doğurdu.
Call, orka ses sisteminin insanlardan çok farklı olmasına rağmen, yine de başka bir türün sesine oldukça yakın bir ses üretebildiklerini belirtti:
“Orkaların morfolojisi bu kadar farklı olmasına rağmen, başka bir türün, bu durumda bizim ürettiğimiz bir sesi yaklaştırabilmeleri inanılmaz.” Ancak Call, “Merhaba kelimesinin ne anlama geldiğini anladıklarına dair hiçbir kanıtımız yok,” diye ekledi.
**Gelecekteki Araştırmalar**
Wikie üzerinde yapılan bu araştırma, orcaların öğrenme süreçlerine dair bazı başlangıç verileri sunmuş olsa da, Call ve ekibi, vahşi orkalarda daha fazla deneme yapılması gerektiğini vurguladı. Bu, orcaların ses öğrenme mekanizmaları hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir.
