2/14/2025

Samanyolu’nun Merkezinde İlk Kez Bir Çift Yıldız Keşfedildi 🌌

Samanyolu’nun Merkezinde İlk Kez Bir Çift Yıldız Keşfedildi 🌌



Bilim insanları, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagittarius A* yörüngesinde dönen ilk çift yıldızı keşfettiler. Avrupa Güney Gözlemevi’ne (ESO) ait Very Large Telescope (VLT) verilerine dayanan bu keşif, aşırı kütleçekim koşulları altında yıldızların nasıl hayatta kalabileceğini anlamamıza yardımcı oluyor ve bu bölgede gezegenlerin varlığını araştırmanın önünü açıyor.


Kara Deliklerin Yıldızlar Üzerindeki Etkisi


Araştırma ekibinin başındaki Köln Üniversitesi’nden Florian Peißker, keşifle ilgili olarak “Kara delikler, düşündüğümüz kadar yıkıcı olmayabilir.” ifadesini kullandı. Evrenin birçok bölgesinde çift yıldız sistemleri bulunmasına rağmen, süper kütleli bir kara deliğin bu kadar yakınında ilk kez bir çift yıldız tespit edildi. Bu tür sistemlerin, kara deliğin güçlü çekim kuvveti nedeniyle istikrarsız hale gelmesi bekleniyordu.


Yeni keşfedilen D9 adlı çift yıldız sistemi, galaksi merkezindeki S-Cluster olarak adlandırılan yıldız kümesinin içinde yer alıyor. Ancak bu sistemin ömrü çok kısa olacak. Yapılan hesaplamalara göre, Sagittarius A*’ın muazzam yerçekimi nedeniyle D9, sadece bir milyon yıl içinde tek bir yıldıza dönüşecek. Kozmik ölçekte bu, son derece kısa bir süre anlamına geliyor.


Genç Yıldızlar ve Kara Delik Çevresinde Oluşum


Eskiden bilim insanları, süper kütleli kara deliklerin yakınında yıldız oluşumunun mümkün olmadığını düşünüyordu. Ancak Sagittarius A*’nın çevresinde keşfedilen genç yıldızlar, bu varsayımı değiştirdi. Şimdi ise D9’un keşfiyle, sadece tek yıldızların değil, çift yıldız sistemlerinin de bu ekstrem koşullar altında oluşabileceği kanıtlanmış oldu.


Araştırmaya katkıda bulunan Çekya’daki Masaryk Üniversitesi’nden Michal Zajaček, “D9’un çevresinde gaz ve toz izleri bulunuyor, bu da onun çok genç bir sistem olduğunu gösteriyor.” diyerek, yıldızların büyük kütleçekim alanlarında bile doğabileceğini belirtti.


S-Cluster ve Gizemli G-Objeler


Keşif sırasında S-Cluster içinde yer alan ve “G-Objeleri” olarak adlandırılan gizemli cisimler de incelendi. Bu nesneler, hem yıldızlar gibi davranıyor hem de gaz ve toz bulutlarına benziyor. Bilim insanları, bu garip oluşumların henüz birleşmemiş çift yıldızlar ya da önceden birleşmiş yıldızlardan geriye kalan materyaller olabileceğini düşünüyor.


Yeni Nesil Teleskoplarla Daha Fazla Keşif Mümkün mü?


ESO’nun GRAVITY+ projesi ve şu anda Şili’de inşa edilmekte olan Extremely Large Telescope (ELT) ile yapılan gözlemler, galaksi merkezini çok daha net incelememizi sağlayacak. Bu gelişmeler, daha fazla çift yıldız ve genç yıldız sistemi keşfetmenin önünü açabilir.


Florian Peißker, “Keşfimiz, galaksi merkezinde gezegenler de olabileceğini düşündürüyor. Genç yıldızların etrafında genellikle gezegenler oluşur, bu yüzden bu bölgede gezegen keşfetmek an meselesi olabilir.” diyerek, gelecekte daha büyük keşiflerin yapılabileceğine dikkat çekti.


#Uzay #Astronomi #KaraDelik #Samanyolu #ÇiftYıldız #ESO #Bilim #Evren #SagittariusA