2000 Yıllık Elektrikli Pil mi?
İnanılmaz, ama gerçek: Bağdat Müzesi, bu şaşırtıcı kalıntılardan bir düzinesine ev sahipliği yapıyor, en eskileri M.Ö. 250 yılına kadar uzanıyor. Evet, doğru duydunuz – 2000 yıldan fazla bir süre önce birisi bir pil yapmıştı! 1936 yılında Bağdat yakınlarında keşfedilen, yaygın olarak “Parthian Bataryası” olarak bilinen bu buluş, karmaşık bir tasarım ortaya koyuyor: seramik bir kavanoz, metal bir çubuk, demir bir silindir ve hepsi asfaltla kaplanmış. Asidik bir sıvıyla doldurulduğunda, bu eski mekanizma, günümüz karbon-çinko pillerinde gördüğümüz gibi yaklaşık 2.0 voltluk elektrik enerjisi üretebiliyordu.
Ancak, Bağdat Bataryasının kökeni ve amacı hala gizemini koruyor. Hiçbir eski metin, bu cihazı kimin inşa ettiğini, neden yapıldığını veya tasarımını neyin yönlendirdiğini ortaya koymamıştır. Düşündürücü olan, bu bataryanın varlığının, elektriği “keşfetmeden” tam 1700 yıl önce bir anlayışa sahip olduğumuza dair ipuçları vermesidir.
Tarih boyunca, Bağdat Bataryası ile kıyaslanabilecek başka bir buluş yapılmamıştır. Bu durum, dikkatleri üzerine çekiyor ve çeşitli spekülasyonlara yol açıyor: Acaba bu batarya Bağdat’tan önce Araplar tarafından bulunup yeniden tasarlanmış olabilir mi? Ne de olsa, elektrik hakkında bir bilgi o dönemde dünya çapında mevcut değildi.
Peki, bu orijinal Bağdat Bataryasını hangi antik medeniyet tasarlamış olabilir? Elektrik hakkında temel bir anlayışları olsaydı, başka hangi ileri görüşlere sahip olabilirlerdi? Bu sırlar, antik yapıların dokusunda yatıyor olabilir. Örneğin, Büyük Giza Piramidi’nin granit çekirdeği, kuvarsın piezoelektrik özellikleri sayesinde ince bir elektrostatik yük üretebilecek bir tasarımı işaret ediyor. Acaba Bağdat Bataryasının yapımının arkasında, Büyük Piramidin mimarları da mı yer alıyordu?
Bu eski pil, atalarımızın teknolojik yetenekleri hakkında birçok soruyu gündeme getiriyor. Varlığı, tarihsel anlayışımızın sınırlarını zorluyor ve bizi, eski medeniyetlerin potansiyel sofistikeliğini — şimdiki hayallerimizin çok ötesinde — yeniden düşünmeye zorluyor.
