İran’da 2000 Yıl Önceye Ait Sasanî Dönemi Su Sistemi Keşfi
2015 yılında İran’ın Borujerd şehrinde yapılan inşaat çalışmaları sırasında, tarihi bir kalenin kalıntıları altında, Sasanî dönemine ait karmaşık bir su sistemi keşfedildi. Bu keşif, kil borular ve seramik filtreler gibi öğelerden oluşan bir su dağıtım ağını ortaya çıkardı ve Sasanîlerin, su mühendisliği konusunda ne kadar ileri bir bilgiye sahip olduklarını gösterdi.
Keşfin Detayları:
Borujerd şehrindeki bu sistem, kil borular kullanılarak suyun uzun mesafelere, yerçekimiyle taşınmasını sağlıyordu. Keşfedilen öğeler arasında ayrıca, su arıtımı için seramik filtreler ve suyun düzenli akışını sağlamak için havuzlar yer alıyordu.
• Kil Borular: Sasanîler, suyun şehirlerine ve tarım alanlarına dağıtılmasını sağlamak için kil borular kullandılar. Bu borular, suyu nehirlerden şehir merkezlerine iletmek için tasarlanmıştı.
• Seramik Filtreler: Suyun kirlerinden arındırılması için seramikten yapılmış filtreler bulunmuştur. Bu filtreler, suyun arıtılmasına yardımcı olurdu.
• Havuzlar ve Akış Düzenleyiciler: Suyun temizlenmesi ve akışının düzenlenmesi için havuzlar ve akış düzenleyiciler kullanılmıştır, bu da Sasanîlerin hidrolik mühendislik konusundaki bilgisini ortaya koymaktadır.
Keşfin Önemi:
Bu keşif, yalnızca Sasanîlerin su mühendisliği konusundaki becerilerini sergilemekle kalmaz, aynı zamanda günümüz teknolojilerinden önceki su yönetimi ve mühendislik uygulamalarına da ışık tutar. Pompa ve elektrik gibi modern teknolojiler yokken, yerçekimi ve geometri kullanarak su taşımışlardır.
Bu Sistem Daha Eski Olabilir Mi?
Bazı uzmanlar, bu su sisteminin Sasanîler’den daha eski bir döneme, örneğin Parthlar ya da Ahamenişler dönemine ait olabileceğini öne sürmektedir. Ancak çoğu bilim insanı, bu keşfin Sasanîlerin su mühendisliği becerilerini ve mühendislikteki gelişmişliklerini gösterdiği konusunda hemfikirdir.
Bu Sistem, Fars’ın Ünlü Kanat Sisteminin Temeli Miydi?
Bazı araştırmacılar, bu su kanalının, daha sonra Fars’ta ünlü olan Kanat sisteminin temeli olabileceğini düşünüyor. Kanat, yer altı suyu uzun mesafelere taşımak için yerçekimi kullanan bir su kanalı sistemidir ve bu tür bir mühendislik, Borujerd’de bulunan sistemin gelişmişliğini gösteriyor olabilir.
Geçmişten Alınacak Dersler:
Bu keşif, antik uygarlıkların doğal kaynakları kullanma ve yönetme konusundaki bilgilerini ne kadar derinleştirdiklerini gösteriyor. Sasanîler, gelişmiş mühendislik ve su yönetimi teknikleriyle, modern su mühendisliğinden çok önce etkili bir su yönetimi geliştirmişlerdir.
Sonuç:
Bu tür keşifler, eski uygarlıkların “ilkel” olmadığını, aksine yenilikçi ve ileri düzey teknolojiler geliştirmiş olduklarını gözler önüne seriyor. Sasanîlerin su mühendisliği konusundaki yetkinlikleri, yalnızca suyun taşınmasında değil, aynı zamanda toplumlarının sürdürülebilirliğini sağlamada ne kadar ileri bir düzeyde olduklarını gösteriyor.
⸻
Kaynaklar:
• Mehr Haber Ajansı’ndan makale
https://en.mehrnews.com/photo/109770/Ancient-aqueduct-system-uncovered
⸻
